Terugblik augustus 2015

Warm, zeer nat maar toch zeer zonnig. Augustus 2015 pas perfect in het plaatje van het 'nieuwe' klimaat.

Augustus is afgelopen, en opnieuw was de zomermaand opvallend warm. De maand was gemiddeld zelfs even warm als de maand juli. Toen piekte de hitte vooral uit door de hittegolf aan het begin van de maand. In augustus was het warm over de hele maand met regelmatig zomerse tot soms tropische dagen. Echt koel was het alleen maar op 16, 17 en 18 augustus, toen er ook veel regen viel. Op het KNMI station in Hupsel (bij Eibergen) is de gemiddelde temperatuur uitgekomen op 18,4 graden. Normaal is dit 17,1 graden, daarmee is de maand dus 1,3 graden te warm verlopen! De temperatuur kwam maar liefst 26 keer boven de 20 graden uit (warm), 12 keer boven de 25 graden (zomers warm) en 2 keer boven de 30 graden (tropisch warm). Normaal is het op 22 graden een warme dag, op 8 dagen een zomerse dag en op 2 dagen een tropische dag.

Het was niet alleen maar warm, ook was het erg zonnig. Met 230 uur zon in Hupsel was het zelfs de op 5 na zonnigste augustusmaand sinds het begin van de zonmetingen in de Achterhoek, in 1949. Volgens het klimatologisch gemiddelde hebben we namelijk slechts recht op 183 uur zon. Het aantal uren zon was mooi verdeeld over de hele maand. Alleen tijdens de regenachtige en koude dip rond het midden van de maand, liet de zon het een aantal dagen afweten.

De maand augustus past perfect in het plaatje van het veranderende klimaat van Nederland. Het klimaat wordt wat extremer de komende jaren met meer perioden van droogte en extreme buien. Dat was ook deze maand duidelijk zichtbaar. Aan het begin van de maand was het nog kurk en kurk droog. Op sommige plaatsen waren er in juli wel een paar flinke buien gevallen, maar de verdamping was door het warme en zonnige weer groot. Dat beeld werd vanaf de helft van de maand augustus drastisch veranderd! In de eerste decade vielen er plaatselijk een paar flinke buien. Rond het midden van de maand, in de tweede decade van augustus viel zo'n 100 mm neerslag in een paar dagen tijd. Ook de derde decade was zeer nat met 50 tot 100 mm door zware regen en onweersbuien. Deze buien waren gevaarlijk, met veel blikseminslagen. Op sommige plaatsen kwamen zware windstoten voor en er vielen lokaal hagelstenen van 3 cm groot.

Het zuiden en oosten van de Achterhoek waren in augustus het natst. Daar viel zowel in het midden van de maand als aan het einde van de maand de meeste neerslag. In Hupsel viel 165 mm, in Borculo 170 mm, in Bredevoort 172 mm, in Ruurlosebroek 180 mm, in Ratum 184 mm, in Doetinchem 188 mm, in Woold 189 mm, in Winterswijk en Corle 196 mm, in Henxel 200 mm, in Meddo en aan de westkant van Doetinchem 208 mm, en in Silvolde en Zelhem viel 211 mm. Sinds het begin van de neerslagwaarnemingen in het oosten van het land in 1867, waren er maar 3 augustus maanden nog natter dan dit jaar in de Achterhoek.

De maand kan dus de boeken in als warm, zeer zonnig en toch zeer nat.

Bronnen: Hetweeractueel, KNMI, weerstation-Meddo.nl, weergegevens.nl, Jan Visser, eigen waarnemers.

De warmte van de maand was dus vooral zichtbaar in het aantal warme en zomerse dagen, die lagen ver boven normaal. Het kan nog warmer, zo lag de temperatuur in 1897, 1899 en in 1911 maar liefst 30 keer boven de 20 graden uit in de Achterhoek, en in 1947 werd het zelfs 24 keer warmer dan 25 graden. In 1975, 1911 en 1898 hadden we de meeste tropische dagen, toen maar liefst 8. Toch was het dit jaar niet alleen maar warm, we hadden een flinke dip rond het midden van de maand. Op 17 augustus kwam de temperatuur in de Achterhoek niet hoger uit dan 15,2 graden (Hupsel) en de laatste keer dat we een lagere middag temperatuur hadden in augustus was in 2012 en daarvoor in 2003, wat overigens wel de op een na warmste zomer ooit is in ons land.

Gevolgen neerslagtekort

Door deze enorme neerslaghoeveelheid in de tweede helft van de maand, is de maand augustus 3 keer zo nat geworden als normaal op veel plaatsen. Daarmee is het enorme neerslagtekort wat we hadden in 1 klap weggewerkt. De neerslag ging halverwege augustus niet met wateroverlast gepaard. Dat kwam omdat de neerslag verspreid viel over 3 dagen, en de grond kon enorm veel water verwerken door de droogte. Bij de buien aan het eind van de maand was dat een ander verhaal. Straten liepen onder water door de grote hoeveelheid neerslag in korte tijd, en ook de sloten stonden tot de rand vol met water. In de weilanden zijn de plassen weer zichtbaar, iets wat we na de natte januari niet meer hebben gezien!

Elders in Nederland was het lokaal nog veel natter. In het rivierengebied viel dit weekend uit de onweersbuien plaatselijk meer dan 100 mm. In het plaatsje Veen, net over de grens van Gelderland in Brabant, viel zondag 123 mm. Deze maand is daar 310 mm gevallen, en dit is veruit de natste plaats van het land geworden. Voor zulke grote neerslaghoeveelheden moeten we terug naar augustus 2010. Toen viel er in de Achterhoek meer dan 300 mm op sommige plaatsen.

These icons link to social bookmarking sites where readers can share and discover new web pages.